Το τραγούδι μελοποιήθηκε το 1972 από τον Γιάννη Μαρκόπουλο, σε στίχους του Γιώργου Σκούρτη, για την ταινία «Βαρθολομαίος» του Μανούσου Μανουσάκη. Μια ταινία που απέσπασε ειδική μνεία στο "Φεστιβάλ Κινηματογράφου Σαν Ρέμο" του 1973, αλλά στην Ελλάδα απαγορεύτηκε από τη χούντα. Το τραγούδι συμπεριελήφθη στον δίσκο του Μαρκόπουλου «Διάλειμμα», ο οποίος κυκλοφόρησε την ίδια χρονιά. Η πρώτη εκτέλεση έγινε από τον Νίκο Ξυλούρη και τη Μαρία Δημητριάδη. Η σύνδεση του τραγουδιού με τη φωνή του Ξυλούρη ήταν από μόνη της αρκετή για να λογοκριθεί, καθώς το καθεστώς θεωρούσε τη φωνή αυτή «κόκκινο πανί», είχε απαγορεύσει τις συναυλίες του και είχε κλείσει το μαγαζί που τραγουδούσε. Η λογοκρισία λοιπόν «των οχτρών» αντικατόπτριζε την τακτική λογοκρισίας που ακολουθούσε το καθεστώς, η οποία δεν είχε καμία επαφή με αισθητική και τα κριτήριά της ήταν απόλυτα και «χοντροκομμένα» πολιτικά: η σύνδεση των έργων με δημιουργούς αντίθετων με το καθεστώς ή αμφίβολων πολιτικών φρονημάτων.Έτσι «oι οχτροί» στη μνήμη του λαού ταυτίστηκαν με τη χούντα, μάλιστα μαζί με το «Πότε θα κάνει ξαστεριά» ο ίδιος ο Ξυλούρης κλεισμένος στο Πολυτεχνείο κατά την εξέγερση, τα τραγουδούσε. Επίσης το συμπεριέλαβε ο Νίκος Κούνδουρος στο ντοκιμαντέρ «Τα τραγούδια της φωτιάς», αποτυπώνοντας το κλίμα που επικρατούσε μετά την πτώση της χούντας.
Σε σύνδεση πάντως με τους στίχους, παρατηρούμε ότι το τραγούδι κατά το ένα μέρος μιλάει για τους «οχτρούς», αλλά ταυτόχρονα άμεσα μετά τους «οχτρούς» φωτογραφίζει τον λαό και τη στάση του απέναντι στους πρώτους. Και βλέπουμε έτσι μέσα από τους στίχους τους «οχτρούς» και τον λαό να κινούνται μαζί από το ξεκίνημα μιας κατάστασης σε μια κορύφωση αυτής, διαφορετική ως προς τα αποτελέσματά της για το καθένα από τα δύο μέρη.
Στην αρχή, λοιπόν, «οι οχτροί» μπαίνουν στην πόλη διά της βίας, αλλά ο λαός δε θέλει να χαλάσει την «ησυχία» του και συνεχίζει την καθημερινότητά του σαν να μην συμβαίνει τίποτα, ακόμα και όταν οι «οχτροί» στοχοποιούν και «παίρνουν αδέρφια». Μάλιστα το «κι εμείς κοιτούσαμε τις κοπελιές» θα μπορούσε να θεωρηθεί όχι μόνο ως ένδειξη «αδιαφορίας» απέναντι στα «αδέρφια», αλλά και ως μούδιασμα για το τι θα συμβεί στα «αδέρφια» μιας και «οι κοπελιές που κοιτούσαμε» είναι οι σύντροφοι των «αδερφών» που πλέον βρίσκονται στο έλεος των «οχτρών».
Στη συνέχεια, όταν οι διαθέσεις των «οχτρών» αγριεύουν ακόμα περισσότερο, γενικεύονται και πλέον δεν αφορούν μόνο άλλους –«φωτιά μας ρίξαν, οι οχτροί»–, ο λαός αντιδρά. Όμως η αντίδρασή του δεν είναι μια αντίδραση στο φως, μένει στα σκοτεινά. Κι η σκοτεινιά αυτή ενδεχομένως να αναφέρεται στο ότι η αντίδραση μένει μόνο στα ενδότερα των σκέψεων και από φόβο δε βγαίνει προς τα έξω για να γίνει φωνή και πράξη αντίστασης. Ενδεχομένως ταυτόχρονα η σκοτεινιά να αναφέρεται στην έλλειψη καθαρότητας και φωτεινότητας στον νου. Δηλαδή σε συνειδησιακό επίπεδο η αντίδραση στους «οχτρούς» είναι μια θολή και μη ξεκάθαρη κατάσταση, κάτι σαν να βρίσκεται κανείς μέσα στο σκοτάδι, να «φωνάζει», αλλά να μην μπορεί να δει τίποτα από όσα υπάρχουν γύρω του, άρα οι κινήσεις του (αν υπάρξουν και δεν μείνει απλώς καθηλωμένος μόνο να «φωνάζει») θα είναι στα «τυφλά», όπου και όπως να’ ναι.
Κι αφού λοιπόν η «σκοτεινιά» του φόβου και της εν συνεχεία παραίτησης δεν αφήνει περιθώριο διεξόδου, πλέον η συνείδηση στον λαό μεταστρέφεται. Ηρωοποιεί αυτό που φοβάται και προσπαθεί να πεισθεί για τη «φιλική» των «οχτρών» διάθεση. Έτσι παρόλο που οι «οχτροί κρατούσαν σπαθιά», εμείς «τα πήραμε για φυλαχτά». Κι οι «οχτροί» κατανοώντας τώρα ότι οι συνειδήσεις είναι πλέον έτοιμες για την «αποδοχή» τους, υιοθετούν κι εκείνοι το προφίλ του «φίλου», «μοιράζουν δώρα» κι εμείς αντιδρούμε σαν «τα παιδιά» που παίρνουν τα δώρα τους, ξεχνάμε την ευθύνη μας για το έγκλημα αυτό που διαπράττεται και σαν σιωπηλοί συνένοχοι κι οι ίδιοι διαπράττουμε. Φτάνουμε, λοιπόν, στο τέλος οι «οχτροί» να θεωρούνται μέρος της τάξης της κοινωνίας, «κρατούσαν δίκιο, οι οχτροί», οι πράξεις τους γίνονται πλέον «νόμιμες», μέρος του δικαίου και της ηθικής. Κι όλο αυτό γίνεται η νέα καθημερινότητα του λαού, η νέα κανονικότητά του, για την οποία «ζητωκραυγάζει» καθώς, ως νέα, παρουσιάζεται σαν μια «κατάκτηση».
(Η συνέχεια της περιγραφής στο πρώτο σχόλιο)
#Οι_οχτροί #Ξυλούρης #Μαρκόπουλος #Σκούρτης #Χρονόπουλος
Για απ' ευθείας εγγραφή στο κανάλι πατήστε στο link
Музыка
Фильмы
ТВ Шоу
Категории видео
